RZESZÓW / PODKARPACIE. Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie zaprasza na ogólnopolską konferencję naukową zatytułowaną „8 maja 1945 roku. Polska perspektywa”, która odbędzie się w dniach 1–2 października 2020 roku na Zamku w Krasiczynie.
II wojna światowa w Europie zakończyła się 8 maja 1945 roku. Jakie perspektywy niosła ta sytuacja dla Polski i jej obywateli?
Wiedza o kulisach ówczesnej gry mocarstw w sprawie polskiej jest już stosunkowo duża. Rzeczpospolita stawała się przedmiotem a nie podmiotem międzynarodowej polityki.
Wydaje się natomiast, że w odniesieniu do sytuacji wewnętrznej nadal istnieją obszary badawcze w niewielkim stopniu rozpoznane. Jakie nadzieje i obawy dotyczące przyszłości państwa i narodu towarzyszyły głównym siłom politycznym? Czy wyrażane opinie i oceny były podzielane przez społeczeństwo? Więcej było pesymizmu, czy optymizmu?
Intencją organizatorów konferencji jest również ukazanie mniej znanych zagadnień z zakresu wojskowości, życia gospodarczego oraz problemów nurtujących małe, lokalne społeczności. Obecna w debacie publicznej kwestia strat wojennych Polski skłania również do podniesienia tego zagadnienia, zarówno w skali kraju, jak i w ujęciu regionalnym.
PROGRAM KONFERENCJI
1 października 2020 r. 10.00 – rozpoczęcie konferencji
8 maja 10.20 – dr hab. Waldemar Grabowski (IPN Warszawa), Polskie Państwo Podziemne a 8 maja 1945 r. 10.40 – dr Paweł Fornal (OIPN Rzeszów), Zakończenie II wojny światowej w raportach kierownika Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa w Rzeszowie 11.00 – przerwa kawowa „Wojna po wojnie”. Terror 11.30 – prof. dr hab. Mirosław Golon (UMK/OIPN Gdańsk), Obława Pomorska NKWD (styczeń-kwiecień 1945 r.). Zapomniana sowiecka zbrodnia na polskich mieszkańcach Pomorza w ostatnim roku wojny 11.50 – dr Bogusław Tracz (OIPN Katowice), Wyzwoliciel czy okupant? Armia Czerwona na Górnym Śląsku w 1945 r. 12.10 – dr Dariusz Iwaneczko (OIPN Rzeszów), Obozy NKWD na ziemiach polskich w latach 1944-1945 12.30 – dr Diana Maksimiuk (OIPN Białystok), Wydział Sądownictwa Wojennego a koniec II wojny światowej 12.50 – dr hab. Krzysztof Sychowicz (OIPN Białystok), Wyzwolenie bez wloności – region łomżyński w maju i czerwcu 1945 r. 13.10 – przerwa (obiadowa)
Nastroje – nadzieje, obawy, perspektywy 15.00 – dr Maciej Motas (Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego), Środowiska narodowe wobec powojennej rzeczywistości lat 1945-1946 15.20 – Damian Gołdyn (UAM Poznań), Postawy osadników Ziem Zachodnich i Północnych wobec końca II wojny światowej
15.40 – dr Stefan Pastuszewski (Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych w Bydgoszczy), Od euforii przez zwątpienie do pesymizmu… Pierwsze lata po II wojnie światowej w Bydgoszczy 16.00 – dr Sebastian Drabik (Trzebinia), Rola struktur PPR w propagandzie „wyzwolenia” przez Armię Czerwoną na przykładzie woj. Krakowskiego 16.20 – dyskusja
2 października 2020 r.
Nastroje – perspektywy
9.30 – dr Renata Knyspel-Kopeć (Krosno Odrzańskie), „Wszystko dla odbudowy i tylko dla odbudowy”. Problematyka gospodarcza kraju na łamach „Dziennika Polskiego” w latach 1945-1946 9.50 – dr Mieczysław Kopeć (Krosno Odrzańskie), Odbudowa polskiej gospodarki po II wojnie światowej. Przemysł metalowy i kadry techniczne 1946 r. w świetle czasopisma branżowego „Mechanik” 10.10 – przerwa kawowa
Straty 10.30 – Damian Marculewicz (Uniwersytet w Białymstoku, Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych), Problematyka badań nad stratami wojennymi ludności cywilnej okresu II wojny światowej na przykładzie województwa białostockiego 10.50 – Jerzy Autuchiewicz (OIPN Białystok), Bilans strat białostockiej inteligencji w II wojnie światowej 11.10 – Paweł Glugla (Uniwersytet Rzeszowski), Koniec wojny. Zagadnienia bilansu strat wojennych lokalnej społeczności na przykładzie gminy Zakliczyn nad Dunajcem 11.30 – Anna Owczarska-Ożóg (Rzeszów), Sytuacja mieszkańców wsi Racławówka w powiecie rzeszowskim w latach 1944-1945 11.50 – dyskusja 12.30 – podsumowanie konferencji: zakończenie obrad