Rzeszów uczcił pamięć Żołnierzy Wyklętych (FOTO)

RZESZÓW / PODKARPACIE. 1 marca 2020 roku był obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, który jest poświęcony żołnierzom antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. W uroczystościach, które odbyły się w Rzeszowie, wzięli udział przedstawiciele samorządów, służb mundurowych, kombatantów oraz mieszkańcy miasta.

Foto: Izabela Fac / Sejmik Województwa Podkarpackiego

W Rzeszowie uroczyste obchody rozpoczęły się o godzinie 13:30 od mszy świętej w kościele farnym pod wezwaniem świętego Wojciecha i Stanisława. Msza była koncelebrowana przez księdza infułata Wiesława Szurka, podczas której okolicznościową homilię wygłosił ksiądz prałat Ireneusz Folcik.

Następnie, około godziny 14:40, uczestnicy przeszli pod pomnik płk. Łukasza Cieplińskiego, IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz Żołnierzy Wyklętych. Miały tam miejsce okolicznościowe wystąpienia wojewody podkarpackiego – Ewy Leniart, członka zarządu województwa – Stanisława Kruczka, zastępcy prezydenta Rzeszowa – Andrzeja Gutkowskiego, dyrektora Oddziału rzeszowskiego Instytutu Pamięci Narodowej – Dariusza Iwaneczko, dowódcy 3. Podkaprackiej Brygady Obrony Terytorialnej – Dariusza Słoty. Tę część obchodów zakończyły: Apel Pamięci, salwa honorowa oraz składanie wieńców i wiązanek.

O godzinie 17:00 w Teatrze imienia Wandy Siemaszkowej na dużej scenie wystąpili artyści Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, którzy zaprezentowali spektakl „Obława”. Przejmujący spektakl powstał podstawie dokumentów IPN-u, listów i meldunków. Opowiada on historię Obławy Augustowskiej, jednego z najtragiczniejszych wydarzeń powojennej Polski. W lipcu 1945 roku dokonano ludobójstwa na żołnierzach podziemia niepodległościowego oraz ludności cywilnej Suwalszczyzny tuż po odbiciu tych terenów przez Armię Czerwoną z rąk III Rzeszy. Do dziś nie jest znane miejsce pochowania prawie 600 ofiar.

Reżyserem sztuki jest Jan Nowara. Wspólnie z Jagodą Skowron, na podstawie dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej, listów i meldunków, stworzyli scenariusz, który opowiada historię jednego z najtragiczniejszych wydarzeń powojennej Polski. Prócz materiałów źródłowych, autorzy sięgnęli także po „Dziady” Adama Mickiewicza oraz poezje Zbigniewa Herberta, czy Tadeusza Różewicza oraz grypsy Łukasza Cieplińskiego.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych w 2011 roku ustanowił polski parlament „w hołdzie Żołnierzom Wyklętym – bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu”.

Pomysł ustanowienia święta w terminie 1 marca wysunął ówczesny prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce – będących ostatnimi ogólnopolskimi koordynatorami „Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją”.

Źródło: Izabela Fac / Sejmik Województwa Podkarpackiego, IPN Rzeszów

Zdjęcia: Izabela Fac / Sejmik Województwa Podkarpackiego