RZESZÓW: 38. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce

RZESZÓW / PODKARPACIE. 13 grudnia obchodzimy 38. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Z tej okazji odbędzie się uroczysta msza święta w kościele Farnym oraz złożenie kwiatów pod krzyżem misyjnym.

Foto: rzeszow.ipn.gov.pl

Delegacja Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie weźmie udział w uroczystej mszy świętej w kościele Farnym w Rzeszowie o godzinie 18:00 z okazji 38. rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Po mszy pod krzyżem misyjnym zostaną złożone kwiaty i będą zapalone znicze.

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku na terytorium całego kraju wprowadzono stan wojenny. Decyzję o jego wprowadzeniu starano się zalegalizować antydatowanym Dekretem Rady Państwa z 12 grudnia 1981 roku o stanie wojennym i Uchwałą Rady Państwa w sprawie wprowadzenia stanu wojennego ze względu na bezpieczeństwo państwa. Uzasadniano go potrzebą przeciwdziałania chaosowi i anarchii wywołanych postępowaniem radykalnych działaczy „Solidarności”. W intencji władz komunistycznych leżało zahamowanie wolnościowego zrywu Polaków i niedopuszczenie do demontażu systemu totalitarnego w Polsce.

Do operacji wprowadzenia stanu wojennego użyte zostały: „Ludowe” Wojsko Polskie, Milicja Obywatelska i Służba Bezpieczeństwa. We wszystkich województwach ustanowiono komisarzy wojskowych, będących pełnomocnikami Komitetu Obrony Kraju. Działania operacyjne na terenie czterech województw Polski południowo-wschodniej przebiegały podobnie, jak w całym kraju. Funkcjonariusze SB i MO włamali się do siedzib Zarządów Regionów oraz Komisji Zakładowych, skąd wynieśli dokumenty oraz większość sprzętu, demolując przy okazji lokale. Największe, kluczowe zakłady pracy zostały zmilitaryzowane, a kontrolę nad nimi przejęli delegowani komisarze wojskowi.

Równocześnie z wprowadzeniem stanu wojennego realizowano zaplanowane i przygotowane przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa operacje „Klon”, „Jodła” i „Azalia”. W ramach operacji „Klon” SB przeprowadziła rozmowy ostrzegawcze z działaczami „Solidarności”. Kryptonimem „Jodła” nazwano akcję internowania wytypowanych przez bezpiekę osób. Już pierwszej nocy, na terenie dzisiejszego Podkarpacia internowano ich około 340 (w okresie całego stanu wojennego około 445).

Celem operacji „Azalia” było zablokowanie łączności telefonicznej. W całym kraju przerwano nadawanie audycji radia i telewizji. 13 grudnia 1981 roku nadawano jedynie telewizyjne oświadczenie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, przewodniczącego powołanej dzień wcześniej Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego – niekonstytucyjnego organu tworzonego przez wyższych oficerów LWP. Zawieszono wydawanie większości gazet. W Polsce południowo–wschodniej ukazywały się tylko „Nowiny” – organ prasowy Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Rzeszowie. Wprowadzono cenzurę korespondencji.

Od godziny 22:00 do 6:00 obowiązywała godzina milicyjna. Na ulicę wyszły patrole wojskowe. Zawieszono działanie związków zawodowych i wielu organizacji społecznych. Zawieszona została m.in. działalność szkół, placówek kultury, a także organizacji sportowych i turystycznych. Za złamanie przepisów dekretu o stanie wojennym i innych zarządzeń władz groziły surowe kary, do kary śmierci włącznie, które miały orzekać sądy wojskowe w trybie doraźnym.

Źródło: IPN Rzeszów